Problem zanieczyszczonego powietrza w Polsce stale rośnie. Według raportów normy przekraczane są aż o kilkaset procent! Nic więc dziwnego, że temat smogu pojawia się w mediach coraz częściej, a zmartwieni o zdrowie swoich dzieci rodzice zastanawiają się, jak ustrzec najmłodszych przed niebezpiecznymi skutkami smogu.
Skąd ten smog?
Do niedawna większość z nas łączyła problem zanieczyszczonego powietrza ze Śląskiem, jednak dziś mamy z nim do czynienia już niemal w całej Polsce. Jedynie nieliczne miasta nad morzem są w stanie ustrzec się przed tak drastycznie przekroczonymi normami. Wszędzie indziej mierzyć musimy się, niestety, z wyjątkowo szkodliwą chmurą rakotwórczych i mutogennych substancji, które są w stanie niekorzystanie wpłynąć zarówno na nasze zdrowie, jak i przede wszystkim na zdrowie dzieci.
Co ciekawe, głównym winowajcą zanieczyszczeń nie jest wcale przemysł, jak pewnie wiele z nas myśli. Okazuje się, że źródłem rakotwórczych substancji są przede wszystkim domowe instalacje grzewcze i wzmożony ruch na ulicach. Najtrudniejsze w eliminacji problemu jest to, że ludzie pomimo tak przedstawiającej się sytuacji niechętnie rezygnują z jazdy samochodem. Podobnie wygląda sprawa z paleniem węglem, które według badań jest dla powietrza równie toksyczne, a krakowskie władze zastanawiają się już nawet nad wprowadzaniem stosownego zakazu w tej sprawie.
Szkodliwość smogu i jego wpływ na dzieci
Istnieją dwa rodzaje smogu. Ten, który dotyka nas obecnie w Polsce nazywany jest smogiem londyńskim i zdarza się zimą przy ujemnych temperaturach. Charakteryzuje się tym, że do powietrza przedostają się pyły oraz dwutlenek siarki i węgla. Latem mamy z kolei do czynienia ze smogiem typu Los Angeles, który przez trzy kolejne miesiące, licząc od lipca, zatruwa nas tlenkiem węgla i azotu. Niestety, nie tylko nie brzmi to dobrze, ale i takim nie jest.
Smog szkodzi wszystkim: ludziom, zwierzętom i całemu środowisku. Na jego negatywne skutki najbardziej narażone są jednak dzieci oraz ludzie starsi. Dla pierwszych konsekwencje zanieczyszczeń w powietrzu są najbardziej dotkliwe, ponieważ potrafią nie tylko wywołać chwilową chorobę, ale także odcisnąć piętno na dalszych życiu młodego człowieka.
Zostało udowodnione przez naukowców z Uniwersytetu Montany, że smog powoduje trwałe zmiany w mózgu dzieci, utrudniając im zapamiętywanie oraz zmniejszając ich inteligencję. U tych, którzy mogli dorastać w miejscu z dostępem do czystego powietrza, przeprowadzone testy wypadły zdecydowanie lepiej niż u ich rówieśników, którzy mieli styczność z zanieczyszczeniami.
Nie jest to koniec skutków ubocznych. Przy kontakcie z zanieczyszczonym powietrzem stosunkowo szybko dojść może do rozwoju infekcji dróg oddechowych i upośledzenia wymiany gazowej w płucach, która silnie obciąża serce.
8 zasad, jak chronić dzieci przed szkodliwością smogu
Pierwsza zasada brzmi, by sprawdzać na bieżąco udostępniane przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska informacje o stężeniu zanieczyszczeń. Zostały nawet zaprojektowane w tym celu specjalne aplikacje z możliwością pobrania na telefon.
Jeśli jakość powietrza nie spełnia norm i staje się groźna dla zdrowia, powinno się unikać wychodzenia z domu. Dziecko powinno opuszczać dom jedynie w naprawdę koniecznych momentach. We Wrocławiu przedszkolanki wprowadziły nawet zasadę, że przy groźnym dla zdrowia poziomie smogu dzieci nie wychodzą bawić się na zewnątrz.
Kiedy już wychodzisz z dzieckiem na zewnątrz, dbaj o to, by oddychało przez nos. Oddychając przez usta, nie ma możliwości filtrowania powietrza tak dobrze, jak dzieje się to przy oddychaniu nosem.
Ważne jest także odpowiednie nawodnienie. Dzięki temu zanieczyszczenia, zamiast trafiać do płuc, przykleją się do wilgotnych ścianek gardła.
Masz możliwość tego, by zabrać dziecko poza miasto? Świetnie. Wyjeżdżaj z nim do lasu czy w góry, kiedy tylko możesz. Oderwanie się od zanieczyszczonego powietrza może okazać się niezwykle korzystne dla zdrowia dziecka.
Jeśli korzystasz z samochodu, unikaj podróżowania po najbardziej ruchliwych trasach. Jednocześnie zmień wentylację w samochodzie z obiegu otwartego na obieg zamknięty i nie otwieraj okien.
W dni, kiedy zanieczyszczenie powietrza niebezpiecznie wzrasta, NIE OTWIERAMY OKIEN. W tym wypadku przewietrzenie pokoju okaże się złym pomysłem.
Spożywanie pokarmów, które bogate są w witaminy A, C i E jest w stanie neutralizować nadmiar wolnych rodników, które powstają przez wdychanie zanieczyszczonego powietrza. Ważna jest tu również suplementacja selenu, cynku, manganu i flawonoidów. Najwięcej witamin i minerałów znajdziesz w warzywach i owocach. Ze względu na ich trudną dostępność zimą zaleca się dodatkowe wzbogacenie diety o kasze, kiełki, nasiona, orzechy i ryby.
Kamila Wójcik
Pełna pozytywnej energii i pragnienia poznawania nowego. Studentka filologii polskiej o specjalizacji związanej z komunikacją społeczną. Podróżuje, dużo czyta, a jeszcze więcej pisze, wierzy w niemożliwe i cieszy z prostych rzeczy. Zakochana nie tylko w słowie, ale i w sile natury – stara się żyć w zgodzie z jej rytmem, co przekłada się na podejście do życia, sposób żywienia i dbałość o zdrowie. Marzy o zamieszkaniu na jednej z karaibskich wysp.
