Kiedy dziecko jest małe, nikogo nie dziwi jego energia, ciekawość świata i potrzeba nieustannego odkrywania wszystkiego wokół. Maluszek z radością bawi się klockami, po chwili zostawia je i skupia uwagę na czymś innym. Jednak to, co u dziecka w wieku czterech lat, wydaje się urocze i nikomu nie przeszkadza, u przedszkolaka staje się już niepokojące, a w momencie wkroczenia w szkolne mury nawet dość problematyczne.
Zaczynamy martwić się, że brak skupienia na lekcjach i trudności w rozwiązywaniu zadań doprowadzą do problemów w zdobywaniu nowych umiejętności czy wiedzy. Chcąc naprawić sytuację, zastanawiamy się, co może mieć na to wpływ i co robić, by poprawić koncentrację u dziecka w wieku szkolnym. Jakie ćwiczenia wykonywać, na co zwracać szczególną uwagę i jak pomóc dziecku w nauce?
1. Znajdź przyczynę problemów z koncentracją
Warto na początek zastanowić się, co może być przyczyną braku koncentracji u dziecka. Czasem to stres, zła dieta czy zmęczenie. Niekoniecznie trudności w skupieniu uwagi muszą oznaczać zaburzenia. Zastanówmy się, co z poniższej listy może mieć niekorzystny wpływ na dziecko:
- za mała ilość snu i zmęczenie
- nadmierna ilość emocji (negatywnych lub pozytywnych)
- nieodpowiednia dieta
- problemy z ciśnieniem (za wysokie/za niskie)
- czynniki rozpraszające uwagę: hałasy zza okna, włączony telewizor itp.
- bałagan w miejscu, gdzie dziecko rozwiązuje zadania domowe
- niesprzyjające oświetlenie w pokoju lub temperatura
Duża część rodziców bardzo obawia się, szczególnie po informacjach od pedagogów, że ich dzieci mają problemy z koncentracją, które wymagać będą pomocy terapeuty czy specjalisty. Wielu z nich zapomina, że dzieci pomimo rozpoczęcia szkolnej przygody, wciąż pozostają dziećmi, a ich entuzjazm i chęć odkrywania świata nie zanika. W wielu maluchach jest nieustannie tyle samo energii, co wcześniej i nie powinno nas to martwić. Z pomocą odpowiednich ćwiczeń i zasad możemy sprawić, że dziecku łatwiej przyjdzie dopasowanie się do warunków szkolnych.
2. Wprowadź do diety potrzebne składniki i ogranicz spożycie cukru
Zostało udowodnione naukowo, że dieta na wpływ na koncentrację dziecka. Może pozytywnie wpływać również na jego pamięć, rozwój mózgu i samopoczucie. Warto zadbać o to, by dostarczać mu niezbędnych składników odżywczych. Podstawą są regularne posiłki i ograniczenie do minimum niezdrowej żywności.
Na które witaminy i minerały warto zwracać szczególną uwagę?
Duży wpływ na pracę mózgu mają kwasy omega-3, 6 i 9. Ludzki organizm nie jest w stanie wytwarzać ich samodzielnie, dlatego dobrze wzbogacić dietę dziecka o dania z ryb, orzechy włoskie, migdały i nierafinowane oleje roślinne. Dodatkowo również:
- Witaminy z grupy B (tuńczyk, pełne ziarna zbóż, fasola, soja, groch, nasiona słonecznika);
- Potas (pomidory, ziemniaki, banany, pomarańcze, winogrona, awokado);
- Fosfor (nasiona słonecznika, kasza gryczana, ryby: łosoś, sardynki);
- Żelazo (owoce pestkowe, warzywa liściaste, rodzynki, rośliny strączkowe);
- Cynk (pestki dyni);
- Magnez (kasza gryczana, pestki dyni i słonecznika, sezam, kakao, otręby pszenne, płatki owsiane);
Dlaczego nadmiar cukru grozi?
Dzieje się tak przez działanie cukru – początkowy przypływ energii bardzo szybko zmienia się w uczucie zmęczenia, niepokój i trudności z koncentracją. Zamiast tego warto zadbać o węglowodany złożone w diecie dziecka, które dostarczają energii w zrównoważony sposób. Batonik do szkoły warto zamienić na kanapkę z pełnoziarnistego pieczywa.
3. Zadbaj o zdrowy styl życia i ćwicz z dzieckiem
Regularny tryb życia może mieć wpływ na koncentrację dziecka. Rozwiązywanie zadań o stałej porze, spożywanie posiłków czy chodzenie spać wprowadzi potrzebny dziecku spokój, pozwalając uniknąć nadmiaru bodźców czy trudności z zaśnięciem. Należy pamiętać, że organizm malucha potrzebuje przynajmniej ośmiu godzin snu. W trakcie rozwiązywania zadań domowych róbmy raz na jakiś czas przerwy, wystarczy 10 minut, jednak pozwólmy w trakcie przerw zająć się odmienną czynnością. Jeśli dziecko siedziało, czytając lub pisząc, poruszajmy się z nim przez chwilę.
I. Kiedy przychodzi czas na dłuższy odpoczynek i spędzenie wolnych chwil, pomocne mogą okazać się zabawy intelektualne, gry zwiększające koncentrację oraz ćwiczenia fizyczne – aktywny wypoczynek wpływa na zdrowie dziecka, redukując stres i dotleniając organizm.
II. Czas wolny od nauki szkolnej warto wykorzystać na grę w gry planszowe, słowne czy edukacyjne. Tu przydatne okażą się znane nam scrabble, puzzle, kalambury i zabawy wymagające zapamiętywania. Wielu specjalistów chwali metodę łączenia zabaw różnorodnych, które rozwijają odmienne umiejętności.
III. Na wyróżnienie zasługuje także czytanie książek. Wzmacnia koncentrację dziecka, ucząc go uważnego i cierpliwego słuchania czytanych historii. Możemy po krótkich bajkach prosić, by dziecko opowiadało nam, co z bajki zapamiętało lub zadawać proste pytania o jej treść.
Kamila Wójcik
Pełna pozytywnej energii i pragnienia poznawania nowego. Studentka filologii polskiej o specjalizacji związanej z komunikacją społeczną. Podróżuje, dużo czyta, a jeszcze więcej pisze, wierzy w niemożliwe i cieszy z prostych rzeczy. Zakochana nie tylko w słowie, ale i w sile natury – stara się żyć w zgodzie z jej rytmem, co przekłada się na podejście do życia, sposób żywienia i dbałość o zdrowie. Marzy o zamieszkaniu na jednej z karaibskich wysp.