Dziewczynki potrafią całymi dniami śpiewać usłyszaną wcześniej piosenkę, chłopcy za to postukiwać ołówkami w spody garnków. Kontakt z muzyką występuje w życiu dziecka nieustannie. Może to być zabawka grająca określoną melodię, kolorowe cymbałki czy mama śpiewająca kołysanki. Ilu z nas, rodziców dzieci młodszych czy starszych, pomyślało choć przez chwilę nad zapisaniem dziecka do szkoły muzycznej? Czy wiemy, jaki jest wpływ muzyki na rozwój dziecka? I jak go wykorzystać?
Słuchanie muzyki w trakcie ciąży
Słuch dziecka rozwija się już od 16 tygodnia ciąży. Pierwsze wychwytywane przez maluszka dźwięki to bicie serca, szum krwi przepływającej przez naczynia krwionośne, później dochodzące z zewnątrz dźwięki oraz głosy. Z czasem do wychwytywania dźwięków dochodzi ich zapamiętywanie. Młodzi rodzice często wykorzystują ten fakt, rozmawiając z dzieckiem jeszcze przed jego przyjściem na świat. Warto również włączyć do rozmowy muzykę, której słuchanie wpłynie pozytywnie na rozwój dzieciątka. Przeprowadzone przez naukowców badania udowadniają, że muzyka nie tylko stymuluje układ słuchu, ale i mózg rozwijającego się dziecka.
Jaka muzyka w okresie płodowym?
Systematyczne słuchanie określonych melodii w okresie płodowym zwiększa liczbę komórek nerwowych oraz połączeń między obiema półkulami mózgowymi. Poleca się słuchanie dźwięków o wysokiej częstotliwości, jak na przykład muzyka Mozarta, która świetnie rozwija potencjał umysłowy dzieci w każdym wieku. Podobnie działa muzyka Vivaldiego czy Bacha, jako przykład muzyki barokowej. Pozytywnie wpływa na procesy przyspieszonego uczenia się, obniża poziom stresu, rozluźnia ciało, jednocześnie pobudzając mózg dziecka. Efekt jest taki, że niemowlę jest bardziej wrażliwe i kreatywne, a jego więź emocjonalna z mamą wyraźnie się pogłębia.
Korzyści płynące z kontaktu dziecka z muzyką
Muzyka ma szczególny wpływ na dzieci w okresie od ich urodzenia do 5-6 roku życia. Stymuluje rozwój mózgu i układu nerwowego. Wpływa na rozwój pamięci, koncentrację, podzielność uwagi, naukę pisania i czytania, a nawet na koordynację ruchową. Większość polecanej dla dzieci do słuchania muzyki to muzyka klasyczna, ponieważ to właśnie dźwięki instrumentów potrafią tak silnie tworzyć świat dziecka, kształtować jego wyobraźnię, sposób postrzegania, zmysł estetyki, emocjonalność i wrażliwość.
Dla tych, którzy nie przepadają za muzyką klasyczną, pozostaje jeszcze możliwość słuchania dźwięków natury – śpiewu ptaków, szumu lasu, spadających na ziemię kropli w trakcie deszczu. Mają one relaksujący wpływ na dziecko, ułatwiają maluszkom zasypianie, pogłębiają oddech, zmniejszają napięcie mięśniowe.
Jeśli jednak zauważamy, że dziecko chętnie podchodzi do słuchania muzyki najwybitniejszych kompozytorów, z pewnością warto wykonać pierwszą próbę skonfrontowania pociechy z instrumentem muzycznym.
Granie na instrumentach u dzieci
Warto jest pamiętać o tym, by nie zmuszać dziecka do grania na instrumencie na siłę. Mimo wszystko dla wielu dzieci w wieku szkolnym dużą traumą jest moment, gdy rodzic wysyła je obowiązkowo do szkoły muzycznej. Duża ilość nut do nauczenia i ćwiczeń potrafi przestraszyć małe dziecko, jeśli nie jest przekazywana w odpowiedni sposób. Miejmy to na uwadze i na pierwszym miejscu stawiajmy satysfakcję dziecka z tego, co robi. Stopniowo pokazujmy mu, jaką radość przynosi muzyka.
Możemy wykorzystać ten moment na wspólną zabawę, gdy w jak najmłodszym wieku oswajać będziemy dziecko z cymbałkami, bębenkami, grzechotkami itd. Warto włączyć do tego odrobinę ruchu, łącząc z dźwiękami taniec. Poprzez zabawę z pewnością uda nam się łatwiej dotrzeć do dziecka i w późniejszym czasie wzbudzić w nim chęć solidnego przykładania się do gry na instrumentach.
Dlaczego warto, by dziecko uczyło się gry na instrumencie?
Po pierwsze uczy się słuchać i poprzez słuch zdobywać nowe informacje – szybciej zapamiętuje dźwięki, umie kojarzyć je ze sobą i nawet w późniejszych latach słysząc określone piosenki, wyłapuje z nich o wiele więcej dźwięków, niż przeciętne dziecko. Takie dzieci z reguły lepiej uczą się w szkole, mają mniejsze problemy z przedmiotami ścisłymi i są w większości przypadków chwalone za swoją systematyczność.
Dziecko w trakcie nauki gry na instrumencie nabiera cierpliwości, wytrwałości i dążenia do postawionych sobie celów. Nauka nie jest łatwa, dlatego naprawdę ważne jest wspieranie dziecka i ciągłe motywowanie go. Oczywiście bez wywierania przymusu.
Pasja do muzyki
Oswajanie dziecka z muzyką od najmłodszych lat, a nawet i tygodni, to sposób na budzenie w nim pasji i zainteresowań. Dziecko wychowywane w świecie dźwięków, samo zaczyna zakochiwać się w jego pięknie, poszukiwać i drążyć w docieraniu do nowych melodii, wykorzystując do tego zabawki lub metalowe łyżeczki uderzające kolejno o stół, krzesło, ścianę, parapet…
W obecnym świecie, gdzie wiele dzieci jest bombardowane całą masą bodźców z komputerów, tabletów i telefonów, subtelne piękno muzyki to prawdziwy skarb. Dajmy naszym pociechom szansę na jego odkrycie, uczestnicząc we wspólnej zabawie.
Kamila Wójcik
Pełna pozytywnej energii i pragnienia poznawania nowego. Studentka filologii polskiej o specjalizacji związanej z komunikacją społeczną. Podróżuje, dużo czyta, a jeszcze więcej pisze, wierzy w niemożliwe i cieszy z prostych rzeczy. Zakochana nie tylko w słowie, ale i w sile natury – stara się żyć w zgodzie z jej rytmem, co przekłada się na podejście do życia, sposób żywienia i dbałość o zdrowie. Marzy o zamieszkaniu na jednej z karaibskich wysp.
